اثر کود زیستی نیتروکسین و کود سبز ماشک و تریتیکاله بر کاهش آلودگی علف های هرز و عملکرد و اجزا عملکرد ذرت

به منظور بررسی اثر کود زیستی نیتروکسین و کود سبز ماشک و تریتیکاله بر کاهش آلودگی علف های هرز و عملکرد و اجزا عملکرد ذرت، آزمایشی در سال زراعی 91- 1390 در مزرعه آموزشی پژوهشی دانشگاه بوعلی سینا همدان به اجرا درآمد. این آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از کود سبز در سه سطح تریتیکاله، ماشک و شاهد بدون کود سبز در کرت های اصلی و استفاده و عدم استفاده از کود زیستی نیتروکسین و کنترل علف های هرز در سه سطح، کنترل در 30 روز پس از سبز شدن، کنترل در 20 و 40 روز پس از سبز شدن و شاهد بدون کنترل علفهای هرز به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. وزن خشک اندام هوایی و ریشه کود سبز و وزن خشک، تراکم و تنوع علف های هرز قبل از برگرداندن کود سبز به خاک تعیین شد. نمونه برداری از علف های هرز در طول فصل رشد ذرت طی 3 مرحله (20، 30 و 40 روز پس از سبز شدن) و یک نمونه نیز در آخر فصل رشد از کلیه تیمارها انجام شد. در انتهای فصل رشد صفات مربوط به عملکرد و اجزا عملکرد ذرت نیز تعیین شدند. نتایج نشان داد که در بین تیمارهای آزمایشی، تریتیکاله ماده خشک بیشتری را تولید کرد و آلودگی کمتری به علف هرز نسبت به تیمار ماشک نشان داد. کود سبز بر تعداد بوته و وزن خشک علف های هرز به طور معنی داری اثر گذار بود، طی 3 مرحله نمونه برداری، وزن خشک و تراکم بوته علف های هرز، در تیمارهای تریتیکاله و عدم کاربرد کود زیستی نیتروکسین، در کمترین میزان خود بود، در انتهای دوره رشد گیاه زراعی نیز در همه تیمارها وزن خشک و تراکم بوته علف های هرز در تیمار تریتیکاله و کنترل در 20 و 40 روز پس از سبز شدن با سایر تیمارها اختلاف معنی دار نشان داد. تیمار کود سبز ماشک و کنترل علف های هرز در 20 و 40 روز پس از سبز شدن، دارای حداکثر تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در بلال، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت بود. تیمارها از لحاظ عملکرد دانه نیز اختلاف معنی داری نشان دادند. بیشترین عملکرد دانه (695 گرم در متر مربع) به تیمارکود سبز ماشک و کمترین مقدار به میزان 595 گرم در متر مربع با کاهش 16 درصدی به تیمار عدم کاربرد کود سبز (شاهد) اختصاص داشت. در صورتی که هدف از کاربرد کود سبز کنترل علف های هرز باشد، استفاده از تریتیکاله گزینه مطلوبی است. در کل می توان گفت در میان تیمارها کود سبز ماشک و کنترل علف های هرز در 20 و 40 روز پس از سبز شدن گز ینه مناسبی برای توصیه به کشاورزان می باشد.